СМАҒҰЛ САДУАҚАСОВТЫҢ ҚАЗАҚСТАНДЫ «КЕҢЕСТЕНДІРУ» ТУРАЛЫ КӨЗҚАРАСТАРЫ ТӨҢIРЕГIНДЕГI ТАРИХНАМАЛЫҚ ДИСКУРС
DOI:
https://doi.org/10.51943/2710-3994_2021_27_3_188-198Ключевые слова:
тоталитарная система, реформы, протест, Казахстан, Садвокасов, историография, контрреволюция, баи, репрессииАннотация
Мақалада белгілі мемлекет және қоғам қайраткері С.Садуақасовтың Қазақстандағы
күрделі де қарқынды кеңестік реформалар кезеңінде айтқан саяси көзқарастарын талдау негізінде
жазылған. Авторлар тарихнамалық дискурс мәселесін алғаш рет қазақ қоғамының «кеңестіктену»
проблемалары туралы қазақ көшбасшысының көзқарастарына қатысты көрсетті. Олар Орталық
Азияның кеңестік республикаларындағы дәстүрлі экономикалық және мәдени типті реформалау
тақырыбының бірқатар шетелдік тарихнамасын ғылыми айналымға енгізді. Ф.И. Голощекин
республикада билік басына келген сәттен бастап қазақ зиялыларының ұстанымы терең өзгерістерге
ұшырай бастады. «Садуақасовшылдық», «Қожановшылдық», «Рысқұловшылдық»... мұндай
айыптаулар сол кезең үшін үйреншікті жағдайға айналды. Мақалада посткеңестік кезеңдегі
шетелдік, кеңестік ғалымдар мен қазақстандық зерттеушілердің тезистері салыстырылады.
Авторлар Смағұл Садуақасовтың кеңестік реформалардың мәні туралы терең ойлары бүгінгі күні де
өзектілігін жоғалтпайды деп түйіндейді.